Ostroga piętowa to zmiana zwyrodnieniowa kości, która skutecznie utrudnia życie. Objawia się ostrym bólem odczuwanym w obrębie pięty, z czasem utrudniając swobodne poruszanie się, a nawet zakłócając nocny wypoczynek. Istnieją na szczęście skuteczne metody leczenia. Nie jest to leczenie łatwe i szybkie, dlatego schorzeniu można, a nawet trzeba przeciwdziałać.
Ostroga piętowa – czym jest?
Ostroga zwyrodnieniowa jest najczęściej występującym urazem stopy. To zmiana zwyrodnieniowa – narośl kostna umiejscowiona na guzie piętowym. Objawia się dokuczliwym bólem odczuwanym najpierw podczas chodzenia, a z czasem również w stanie spoczynku. Wraz z rozwijaniem się stanu zapalnego narośl uniemożliwia uprawianie sportu, chodzenie, a z czasem nawet spokojny sen.
Narośl kostna na pięcie powstaje w konsekwencji długotrwałego, nieleczonego stanu zapalnego w obrębie pięty, a dokładnie w miejscu, w którym kość pięty łączy się z rozcięgnem podeszwowym, czyli tkanką zlokalizowaną w podeszwie stopy. Z czasem w miejscu zapalenia odkładają się wapienne złogi, które tworzą stopniowo narastającą, bolesną ostrogę piętową. W konsekwencji dochodzi do zapalenia rozcięgna powierzchniowego, które objawia się dotkliwym bólem.
Przyczyny powstawania ostrogi piętowej
Powody schorzenia mogą być różne. Może to być przebyty uraz stopy w postaci złamania czy pęknięcia kości bądź uszkodzenie ścięgna Achillesa, przypadłość nazywana stopą koślawą, w konsekwencji której ciężar ciała rozkładany jest nierówno na stopie i nadmiernie obciąża pięty, ale i źle dobrane obuwie, płaskostopie, nadwaga czy po prostu wiek. Powstawaniu zmiany sprzyjają także wady postawy takie jak koślawe kolana czy stawy skokowe.
Ostroga piętowa dotyka szczególnie sportowców którzy biegają bądź w inny sposób obciążają nadmiernie stopy, chociażby podczas wyskoków – przy grze w siatkówkę, tenisie i wielu innych sportach. Schorzenie często dotyka też osoby pracujące w pozycji stojącej.
Objawy i diagnozowanie ostrogi piętowej
Głównego objawu ostrogi piętowej nie da się nie zauważyć. Jest to ostry, dokuczliwy ból, odczuwany z środkowej lub tylnej części pięty. Na początku boli tylko podczas ruchu. Z czasem zaczyna atakować także w pozycji siedzącej i leżącej, niezależnie od ułożenia stóp.
Ostroga piętowa to deformacja, która może zupełnie uniemożliwić poruszanie się, dlatego każdy utrzymujący się dłużej ból powinien skłonić nas do wizyty u lekarza. Przeprowadzi on pierwsze badanie, polegające na uciskaniu pięty. Kolejnym krokiem w celu stwierdzenia źródła bólu jest wykonanie zdjęcia rentgenowskiego stopy. Zmiana widoczna jest w postaci narośli kierującej się ku palcom.
Ostroga piętowa – leczenie
W pierwszej fazie leczenia stosuje się środki farmakologiczne i zimne okłady w celu załagodzenia stanu zapalnego. Najczęściej lekarz kieruje pacjenta na zabiegi. Najczęściej stosowaną i wysoce skuteczną metodą leczenia ostrogi piętowej jest metoda ESWT, wykorzystująca akustyczne fale uderzeniowe, czyli po prostu ultradźwięki. Zabieg polega na wyzwalaniu w środowisku wodnym fal, które przez specjalny reflektor skupiają się w tkankach. Fale uderzeniowe aplikuje się z częstotliwością 5-15 Hz. Procedura wywołuje pewien ból, nie jest to jednak ból nieznośny, który powodowałby konieczność aplikacji środków znieczulających. Wielu pacjentów opisuje go jako lekki. Ulgę przynosi często już pierwszy zabieg, a do zlikwidowania narośli zazwyczaj wystarczy 5-7 zabiegów.
Leczenie falami uderzeniowymi jest skuteczne nawet w 80%, szczególnie zaleca się je w początkowym stadium rozwoju zwyrodnienia. Stosuje się także inne metody – laseroterapię, krioterapię czy jonoforezę. Warto także stosować masaż podeszwy stopy, który rozluźnia znajdujące się tam mięśnie i uśmierza ból, oraz wykonywać ćwiczenia rozciągające ścięgno Achillesa i mięsień trójgłowy łydki. Pacjentom cierpiącym na ostrogę piętową zaleca się noszenie obuwia ortopedycznego lub ortopedycznych wkładek podpiętowych, które doskonale amortyzują wstrząsy. Na noc stosuje się dostępną w sklepach ortopedycznych szynę lub taping, czyli regulację pozycji stopy za pomocą specjalnej taśmy – są to środki zaradcze, które chronią stopę przed usztywnieniem w czasie nocnego spoczynku i utrzymują ją w pozycji maksymalnie rozluźnionej. Jeżeli fizykoterapia nie pomoże, lekarz skieruje pacjenta na operację.
Przeciwdziałanie powstawaniu ostrogi piętowej
Powstawaniu narośli na pięcie należy przede wszystkim przeciwdziałać. Na specjalne okazji odłóżmy obuwie na wysokich obcasach, z zupełnie płaską i twardą podeszwą – na rzecz obuwia o podeszwie miękkiej i należycie amortyzującej wstrząsy powstające podczas chodzenia. Na co dzień warto zaopatrzyć się w specjalne wkładki, które chronią przed wstrząsami piętę lub całą stopę. Należy regularnie ćwiczyć, ale też porządnie wypoczywać, a jeśli ból w obrębie pięty utrzymuje się kilka dni – bezzwłocznie udać się do lekarza, aby nie dopuścić do poważnych deformacji.